Een tijdje geleden luisterde ik twee keer naar dezelfde aflevering van De Jaren op Klara. De eerste keer live en met minder dan een half oor tussen papjes en prutjes maken, voeden en troosten door. De tweede keer toch wel zeker een halve aflevering zonder afleiding. Dat het interessant was. En misschien wel vraagt om een derde keer. Zo nog eens tussen de soep en de borstvoeding door.
Rodante van der Waal, filosoof en vroedvrouw, was op bezoek bij Heleen de Bruyn en sprak over ‘schijven in witte inkt’. De pen in de moedermelk dopen. Voelen. Belichamen. Dátgene doen wat onze maatschappij op dit moment zo nodig heeft: met vrouwelijke charme ogenschijnlijke tegenstellingen verenigen. Polarisatie opheffen. Twee zijn. En één. Tegelijkertijd. Ze sprak ook over wat er in bevalkamers zou moeten gebeuren. Te vaak nog plakt hier later trauma aan vast dat vermeden had kunnen worden. In kunst, net zoals in literatuur, filosofie en misschien ook in onze dagelijkse gesprekken, ontbreekt het aan verhalen en beelden over nieuw leven. Die delen we niet. Noch degenen over het begin van nieuw leven (en wanneer je daar niet voor kiest zoals bij abortus), noch degenen over echte geboortes. Degenen waarbij een geur hoort die je enkel kan oproepen als je het ooit meegemaakt hebt.
Het klopt niet helemaal want ik en vele van mijn vrienden doen dat wel, dit verhaal delen. Maar misschien toch liever achter gesloten deur. Want er hoort toch een zekere schroom bij de rauwheid van de echte geur die bij bevallingen hoort. Zelf zocht ik veel geboorteverhalen op, alleen de positieve. Ik ging goed geïnformeerd de arbeid in. Dit zorgde er samen met het geweldige team dat ik had voor dat de geboorte van mijn dochter zo’n krachtige gebeurtenis is geweest. Eén die me vanzelf (‘vanzelf’ slechte woordspeling haha) in mijn kracht heeft gekatapulteerd. Ze markeerde een vóór en een ná en voldoet aan de kenmerken van een ‘rite of passage’: een overgangsritueel dat symbolische de transformatie markeert van de ene staat van zijn naar de andere.
Niet beter zijn. Wel anders zijn.
Want: Nooit meer kijk ik op dezelfde manier naar mezelf. Het voelt anders. Meer kracht.
Nooit meer denk ik op dezelfde manier over vrouwen. Het voelt anders. Meer verbondenheid.
Nooit meer kijk ik nog op dezelfde manier naar moederschap. Het voelt anders. Meer compassie.
Nooit meer kijk ik op dezelfde manier naar mijn vak. Het voelt anders. Meer goesting en weer op zoek gaan naar het juiste jasje ervoor.
En nog een filosofische: nooit meer kijk ik op dezelfde manier naar het individu. We zijn nooit alleen geweest. Ons begin was samen. Het is altijd al, zoals Rodante zegt, een pluraal verhaal geweest.
Ons (geboorte)verhaal wil ik best delen. Om deze stilte mee te doorbreken. En vrouwen sterker te maken. Want we kunnen zo verdomme krachtig zijn. Ik denk nog na over de juiste vorm. De plastische details die zijn voor mij niet zo heel belangrijk. Het psychische proces dat ik doorliep in deze ruimte tussen hier en daar, dat is voor mij wel waardevol om nog eens neer te schrijven. In één vingerknip had dit verhaal voor ons ook kunnen veranderen in een traumatisch gegeven, maar dat was gelukkig niet zo. En dat was niet zomaar.
Dit is alvast de aflevering die hier nog een derde keer gaat klinken.
Is er interesse in de zaal om meer over ons verhaal te horen?
https://www.vrt.be/vrtmax/luister/radio/d/de-jaren~31-203/de-jaren-met-rodante-van-der-waal~31-23953-0/
